بایگانی برچسب: اخلاق اسپینوزا

آزادی حقیقی: گذر از سخت‌کیشی

دین و سیاست در نگاه اسپینوزا جدایی‌ناپذیرند. منظور از این سخن تأییدِ قانون‌گذاری دولت در حیطهٔ مسائل دینی نیست. در فصل قبل نقد اسپینوزا را به چنین موضعی دیدیم. دین از نظر اسپینوزا یکی دیگر از راه‌های اثرگذاری و اثرپذیری برای مردم است. در نتیجه، دین را باید از همان دریچه‌ای نگریست که...

ادامه مطلب

آزادی حقیقی: بدن‌های متحرک

تا اینجا دانستیم که معنای آزادی برای اسپینوزا چیست، پس می‌توان به‌سراغ مسائل عملی‌تر رفت. ولی پیش از آنکه چنین موضوعاتی را حتی به‌طور گذرا بررسی کنیم باید با برداشت اسپینوزا از بدن آشناتر شویم تا بتوانیم با ذهنی روشن‌تر دربارهٔ شیوه‌های برهم‌کنشِ بدن‌ها بیندیشیم...

ادامه مطلب

آزادی حقیقی: فلسفهٔ عملی اسپینوزا

اصرار اسپینوزا بر این مدعا که فهمِ لازم برای رهایی فرد از بندگی ربط وثیقی به ضرورت‌ دارد، در نگاه نخست مسئله‌دار نیست. طبعاً ما انتظار داریم که فیزیک‌دان‌ها، ریاضی‌دان‌ها و زیست‌شناس‌ها ارتباط‌ ضروری میان رویدادها را ردیابی کنند، حتی اگر همواره شناخت‌شان برای تحقق این امر...

ادامه مطلب